"Romantyczność" Adam Mickiewicz
Słuchaj, dzieweczko!
— Ona nie słucha —
To dzień biały! to miasteczko!
Przy tobie nie ma żywego ducha.
Co tam wkoło siebie chwytasz?
Kogo wołasz, z kim się witasz?
— Ona nie słucha. —
- To jak martwa opoka
- Nie zwróci w stronę oka,
- To strzela wkoło oczyma,
- To się łzami zaleje;
- Coś niby chwyta, coś niby trzyma;
- Rozpłacze się i zaśmieje.
“Tyżeś to w nocy? to ty, Jasieńku!
Ach! i po śmierci kocha!
Tutaj, tutaj, pomaleńku,
Czasem usłyszy macocha!
- Niech sobie słyszy, już nie ma ciebie!
- Już po twoim pogrzebie!
- Ty już umarłeś? Ach! ja się boję!
Czego się boję mego Jasieńka
Ach, to on! lica twoje, oczki twoje!
Twoja biała sukienka!
- I sam ty biały jak chusta,
- Zimny, jakie zimne dłonie!
- Tutaj połóż, tu na łonie,
- Przyciśnij mnie, do ust usta!
Ach, jak tam zimno musi być w grobie!
Umarłeś! tak, dwa lata!
Weź mię, ja umrę przy tobie,
Nie lubię świata.
- Źle mnie w złych ludzi tłumie,
- Płaczę, a oni szydzą;
- Mówię, nikt nie rozumie;
- Widzę, oni nie widzą!
Śród dnia przyjdź kiedy... To może we śnie?
Nie, nie... trzymam ciebie w ręku.
Gdzie znikasz, gdzie, mój Jasieńku?
Jeszcze wcześnie, jeszcze wcześnie!
- Mój Boże! kur się odzywa,
- Zorza błyska w okienku,
- Gdzie znikłeś? Ach! stój, Jasieńku!
- Ja nieszczęśliwa”.
Tak się dziewczyna z kochankiem pieści,
Bieży za nim, krzyczy, pada;
Na ten upadek, na głos boleści,
Skupia się ludzi gromada.
- “Mówcie pacierze! — krzyczy prostota —
- Tu jego dusza być musi.
- Jasio być musi przy swej Karusi,
- On ją kochał za żywota!”
I ja to słyszę, i ja tak wierzę,
Placzę i mówię pacierze.
“Słuchaj, dzieweczko!” — krzyknie śród zgiełku
Starzec i na lud zawoła —
“Ufajcie memu oku i szkiełku,
Nic tu nie widzę dokoła.
- Duchy karczemnej tworem gawiedzi,
- W głupstwa wywarzone kuźni.
- Dziewczyna duby smalone bredzi,
- A gmin rozumowi bluźni”.
“Dziewczyna czuje — odpowiadam skromnie —
A gawiedź wierzy głęboko;
Czucie i wiara silniej mówi do mnie
Niż mędrca szkiełko i oko.
- Martwe znasz prawdy, nieznane dla ludu,
- Widzisz świat w proszku, w każdej gwiazd iskierce.
- Nie znasz prawd żywych, nie obaczysz cudu!
- Miej serce i patrzaj w serce!”