d) Archetypy - (Prawzory ludzkich zachowań) oraz motywy biblijne

• miłość

  - „Pieśń nad pieśniami"

  - „Hymn o miłości" Pawła z z Tasu

  - nauka Chrystusa

Miłość jest cierpliwa, łaskawa, nie zazdrości oraz nie unosi się pychą. Osoba pogrążona w miłości nigdy nie unosi się gniewem, zapomina krzywdy i wszelkie zło. Nie cieszy się z niesprawiedliwości, ale jest szczęśliwa z prawdy. Miłość nigdy nie przeminie, bo jest wieczna. W miłości należy pokładać nadzieje, bo ona wszystko przetrzyma. Człowiek, choćby mówił językami całego świata, a nie znałby miłości, byłby niczym.

• cierpienie

  - „Księga Koheleta" - przedstawienie człowieka oraz wartości ziemskich, jako „marność nad marnościami". Życie jest tylko „gonieniem za wiatrem", a wszystko „pozostałe z prochu i do prochu powraca".

  - „Księga Hioba" - symbol męczeństwa i niezłomnej wiary człowieka. Hiob będąc człowiekiem dobrym i niewinnym, musiał cierpieć bo taka była wola Boga, który chciał sprawdzić, czy Hiob przetrwa ten trudny okres próby. Nasuwa sie pytanie: „Czy bezgrzeszność i prawość nie są gwarancją szczęścia? Nie, bowiem nie znamy wyroków boskich, lecz warto być niewinnym i prawym. To gwarantuje dotkniętemu człowiekowi spokój w cierpieniu".^vii

• bunt człowieka wobec Boga

  - Adam i Ewa - „pierwsi ludzie, którzy zgrzeszyli, a grzech ich określił dzieje ludzkości (wąż skusił Ewę, ta zaś schrupała jabłko i uraczyła nim Adama)".^viii

  - „Kain - jeden z dwóch synów Adama i Ewy, który zabił swego brata Abla, z zazdrości o przychylność Boga. Bóg napiętnował kainowe ciało znamieniem mordercy - bratobójcy". ^ix

  - budowniczowie wieży Babel - „próbowali ją zbudować potomkowie Noego. Miała sięgać, aż do samego Boga. Bóg rozgniewał się, i aby nie dopuścić do tego, pomieszał budowniczym języki. Bałagan powstał .............. . W każdym razie budowniczowie porzucili zamiar i rozpierzchli się po świecie".^x

  - Szatan

  - lud oddający cześć złotemu cielcowi

• etyka, zasady moralne

  - Dekalog - Dziesięć Przykazań Bożych, danych ludziom, aby ich przestrzegali i wedlug nich żyli

  - Kazanie na Górze

e) frazeologizmy związane z Biblią

• „Istna wieża Babel!" - ............, zamęt, bałagan, chaos

• „Sodoma i Gomora!" - to pełen zgrozy okrzyk, którym nazywamy miejsce szczególnej rozpusty i grzechu

• „Kainowe znamię" - oznacza piętno bratobójstwa

• „Jabłko Adama" - anatomiczna chrząstka dobrze widoczna na męskich szyjach; to przenośna nazwa upamiętniająca grzech pierwotny pierwszych rodziców

• „ ... Oddał coś za miskę soczewicy" mówimy wzgardliwie o człowieku, który za byle co oddał coś bardzo cennego. Źródło - biblijna opowieść o Ezawie i Jakubie - Głodny Ezaw sprzedał swoje prawo pierworodztwa właśnie za miskę soczewicy.

• „Judaszowe srebrniki" - łapówka za zdradę

• „wdowi grosz" - dar serca, bardzo cenny, wielkie wyrzeczenie - bowiem wdowa z przypowieści biblijnej ofiarowała Bogu tylko grosz - ale był to cały jej majątek.

• „plagi egipskie" - to ciąg nieszczęść i tragicznych wypadków

• „salomonowy wyrok" - to wyrok, rozwiązanie bardzo roztropne

• „Judaszowe włosy" - rude, bowiem Judasza przedstawiano jako człowieka o rudej czuprynie i brodzie".^xi

f) Biblia w sztuce

• malarstwo

  - Tintoretto - „Chrystus przed Piłatem"

  - Michał Anioł - „Stworzenie człowieka"

  - Breugel - „Wieża Babel"

  - Rembrandt - „Ofiara Izaaka"

  - Michał Anioł - „Grzech pierworodny i wygnanie z Raju"

  - Cararaggio - „Złożenie do grobu"

  - Giotto di Bondone - „Pocałunek Judasza"

• rzeźba (przeważnie nagie postacie)

  - Michał Anioł - „Dawid"

g) wielkie dzieła literatury nawiązujące do Biblii

• Dante Alighieri - „Boska Komedia"

• John Milton - „Raj utracony"

• Adam Mickiewicz - „Dziady", „Księgi narodu polskiego", „Księgi pielgrzymstwa polskiego"

• Juliusz Słowacki - „Balladyna"

• Henryk Sienkiewicz - „Quo Vadis"

• Jan Kasprowicz - „Hymny"

• Michał Bułhakow - „Mistrz i Małgorzata"

• John Steinbech - „Na wschód od Edenu"

• Tadeusz kanwicki - „Mała apokalipsa"

• Umberto Eco - „Imię róży"